Presentatie in boekhandel De Rooie Rat (Oude Gracht 65)
28 februari 2013 om 19.00 uur

De Stichting Stop Luchtverontreiniging Utrecht heeft het gerechtshof in Den Haag samen met 86 bezorgde Utrechters in een “klaagschrift” verzocht het OM op te dragen de gemeente Utrecht strafrechtelijk te vervolgen in verband met de aanhoudende luchtverontreiniging in Utrecht.

De Stichting zal het ingediende klaagschrift komend weekend op internet zetten. U krijgt een link toegestuurd. Op 28 februari wordt een presentatie gehouden in boekhandel de Rooie Rat over het klaagschrift. Er zullen de komende maanden meer presentaties volgen, speciaal voor Utrechters die langs de drukste stadswegen en langs de snelwegen rond Utrecht wonen en daardoor extra gezondheidsrisico’s lopen. Die kunnen zich dan alsnog opgeven als mede-indiener van het klaagschrift. Wanneer u wilt helpen zo’n presentatie in uw straat, buurt of wijk te organiseren (of als u daar suggesties voor heeft) dan is dat de stichting zeer welkom.

In 2006 verklaarde de gemeente Utrecht in een procedure bij de rechtbank dat in 2010 zeker aan de grenswaarde voor NO2 zou worden voldaan. Op grond van eerder uitgevoerde berekeningen wist de gemeente toen echter al dat dat zelfs in 2015 nog niet het geval zou zijn. De rechtbank geloofde de gemeente en wees de vordering af. Die vordering hield in dat de gemeente extra maatregelen moest nemen om in 2010 aan de normen te kunnen voldoen.

In 2006 stelde de gemeente de stationsplannen en het Aanvullend Investe­ringsplan Autobereikbaarheid Stationsgebied vast. Het was de ge­meente echter uit zelf uitgevoerde berekeningen bekend dat de fijnstofnorm, waaraan vanaf 1 januari 2005 moest worden voldaan, nog na 2010 zou worden overschreden. De gemeente besloot dus willens en wetens om zich niets van de fijnstofnorm aan te trekken en bewoners langs drukke wegen nog jaren aan normoverschrijdende concentraties fijnstof bloot te stellen.

In het in 2012 verschenen MIRT- rapport “Regio in beweging” (opgesteld door gemeente, regio, provincie en het ministerie van IenM) wordt berekend dat het autoverkeer tussen 2010 – 2020 van en naar het stationsgebied verdubbelt. Een prog­nose die aanzienlijk hoger uitkomt dan de prognoses in het eerder in 2012 vastgestelde “Utrecht: Aantrekkelijk en Bereikbaar” (die ook voor de luchtkwaliteitsvooruitberekeningen worden gebruikt!). De belofte van dit college om de groei van het autoverkeer te halveren is dus niet met de werkelijke bedoeling van het college in overeenstemming.

“Ook als de daadwerkelijke ontwikkelingen minder fors blijken te zijn dan in deze prognoses is er nog sprake van een extreme ontwik­keling en dat in een gebied dat nu al overbelast is”. Aldus Regio in beweging p. 18 (zie attachment).

Naar het oordeel van de Stichting Stop Luchtverontreiniging Utrecht is de rechtbank in 2006 door de gemeente misleid, zijn de verkeersvooruitberekeningen en de luchtkwaliteits­berekeningen van de gemeente onbetrouwbaar, heeft gemeente zich zo goed als niets aangetrokken van de normen voor fijnstof en NO2 en trekt de gemeente zich daar nog steeds niets van aan (zie de groei van het autoverkeer volgens “Regio in beweging”).

Volgens de GG&GD Utrecht (2008) moet er op grond van RIVM berekenin­gen rekening mee worden gehouden dat er elk jaar 315 Utrechters voortijdig overlij­den door blootstelling aan te hoge concentraties fijnstof. Het betreft vooral Utrechters die langs drukke stadswegen en snelwegen wonen. Het college en de gemeenteraad zijn sinds jaar en dag met die cijfers bekend, maar ze doen er niets mee.

De Stichting is nu samen met ruim 86 Utrechters een procedure begonnen bij het gerechtshof die ertoe moet leiden dat de gemeente Utrecht strafrechtelijk ver­volgd wordt, minstens voor valsheid in geschrifte en het doen voortduren van omstandig­heden langs drukke wegen van situaties die levensbedreigend zijn.

Vreemd genoeg kunnen overheden in Nederland niet strafrechtelijk vervolgd worden voor strafbare gedragingen die hebben plaats­gevonden bij de uitvoering van “exclusieve overheidstaken”. Volgens het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHMR) kan dat echter wel en zijn Lidstaten zelfs verplicht om ook tegen overheden strafrechtelijk op te treden als er sprake is van een schending van het recht op leven (EVRM artikel 2). Het EVRM en de Straatsburgse jurisprudentie gaan boven de nationale jurisprudentie.

Op 28 februari (19.00 uur) wordt er door de Stichting een presentatie gegeven in boekhandel de Rooie Rat over het onderwerp “Strafbare overheid en luchtveront­reiniging”. Het klaagschrift dat bij het gerechtshof is ingediend zal daar worden toegelicht, waarbij ook op de EHRM-jurisprudentie wordt ingegaan.